Goede nachtrust

Slapen is belangrijk voor een mens

Het zorgt er namelijk voor dat je lichaam en geest weer helemaal kan herstellen van wat er overdag allemaal is voorgevallen. Goed slapen is daarom zeer gewenst, maar een goede nachtrust kan ook heel gemakkelijk worden verstoord. Met deze slaaptips zorg je ervoor dat je beter en vooral dieper slaapt, zodat je de volgende dag uitgerust wakker wordt.

Waarom slaap belangrijk is

Slapen. Soms stellen we het heel lang uit. Bijvoorbeeld omdat je nog een goede film wil bekijken, dat ene level van je spelletje nog even wil afmaken, met vrienden op stap bent en het te gezellig is om naar bed te gaan of omdat we nog van alles in de avonduren willen doen. Nu geeft het niet dat je later naar bed gaat, als je maar genoeg slaapcycli doormaakt om uit te rusten. En dat is vaak wat er niet gebeurt als je de volgende ochtend weer om zeven uur naast je bed moet staan. Je bent dan niet uitgerust wakker geworden. Slapen is de manier om het lichaam en je geest tot rust te brengen en klaar te maken voor de volgende dag. In je hersenen gebeurt er tijdens je slaap ook van alles. Zo worden de gebeurtenissen van de vorige dag opgeslagen en worden afvalstoffen verwijderd. Hierdoor heb je meer ruimte in je hoofd als je weer wakker wordt. Goed slapen zorgt ervoor dat je beter geconcentreerd bent, je opgewekt voelt en alles wat de dag je brengt aan kan.

Slaapkwaliteit

De een heeft meer slaapuren nodig dan de ander. Dat heeft onder meer te maken met leeftijd; baby’s en kinderen hebben veel meer indrukken te verwerken dan volwassenen. Slaap is tevens de tijd van de dag waarop een lichaam kan groeien en ontwikkelen. Daarom is het voor kinderen en tieners. Het is daarbij niet eens zo belangrijk hoe lang je slaapt (de kwantiteit), maar vooral hoe goed je slaapkwaliteit is. De slaapkwaliteit wordt bepaald door de slaapcycli die je doorloopt tijdens de nacht. Je begint met de inslaapfase gevolgd door de lichte slaap, daarna volgt de diepe slaap en tot slot de REM-slaap (ook wel de droomslaap genoemd). Dan word je weer een beetje wakker en kom je in de lichte slaapfase terecht, waarna je de stappen van diepe en droomslaap wederom volgt. Deze cyclus duurt ongeveer 90 tot 120 minuten en je hebt er zo vier tot vijf van nodig om lichaam en geest volledig te herstellen en opladen voor de volgende dag. Wanneer je niet goed in slaap komt of de overgang van lichte naar diepe slaap niet kan vinden, dan kan dat de kwaliteit van je nachtrust aanzienlijk verstoren.

Tips voor een goede nachtrust

Wanneer je niet goed slaapt, dan heeft dat gevolgen voor de andere dag. Zo kun je humeurig zijn, je moe en lusteloos voelen en je moeilijk concentreren. Het is daarom belangrijk om voor een goede nachtrust te zorgen. Probeer eens deze tips:

• Zorg voor een goed bed, met een matras wat is afgestemd op je slaaphouding en lichaam.
  De een slaapt het beste op een zacht matras, de ander komt pas tot rust op een harder matras. Ieder lichaam is anders. Om goed te kunnen slapen heb je een goede ondersteuning nodig voor je lichaam. Zo komen de spieren namelijk veel beter tot rust. Heb je last van slaapproblemen? Trakteer jezelf eens op een nieuw matras of een heel nieuw bed.
• Hou de slaapkamer voorbestemd om er te slapen.
  De slaapkamer is van kinds af aan een kamer van jezelf. Er gebeurt van alles en nog wat in die kamer. Als je jong bent werk je daar aan je huiswerk en wordt er op de kamer gedanst en gespeeld. Als je ouder bent ga je de slaapkamer meer associëren met alleen slapen en wellicht seks. Hou de slaapkamer alleen voor die doeleinden. Zorg dat het een comfortabele ruimte is, waar jij je veilig en op je gemak voelt. Ga niet werken in bed en kijk er bij voorkeur geen televisie. Hoe verleidelijk dat ook is.
• Een koele slaapkamer bevordert de nachtrust.
  Plakkende zomernachten helpen je eraan herinneren dat je liever een koele kamer hebt om in te slapen. Een te warme slaapkamer maakt je wellicht slaperig, maar helpt niet om goed in slaap te komen. Zet daarom gerust een raampje open, ook in de herfst en winter. Of zorg door middel van airconditioning voor koelte in de zomer.
• Zet een half uur tot een uur voor je gaat slapen de televisie en andere schermen uit.
  Het blauwe licht van schermen van je mobiele telefoon, tablet, spelcomputer en televisie kunnen de nachtrust verstoren. Ze houden namelijk de aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) tegen. Heb je moeite met in slaap komen? Schakel schermen uit en besteed die tijd aan een goed slaapritueel.
• Luister naar je lichaam.
  Het is wellicht ongezellig als je om negen uur ’s avonds al te moe bent om samen op de bank te hangen, maar als je echt moe bent, ga dan slapen. Je lichaam vraagt erom, luister ernaar.
• Eet geen zware maaltijd vlak voordat je gaat slapen en drink geen alcohol of cafeïne.
  Als je nog veel eet of snoept voor het slapengaan, dan is je lichaam nog te druk met het verwerken daarvan waardoor je niet gemakkelijk in slaap valt. Alcohol maakt wellicht slaperig, maar het verstoort ook je slaapcyclus waardoor je niet goed in de diepe en droomslaap komt. Cafeïne staat bekend om zijn oppeppende karakter. Voor het slapen gaan heb je dat niet nodig.
• Zorg voor een goed slaapritueel.
  Als kind zijnde werd je door je ouders voorbereid op het naar bed gaan. Tanden poetsen, misschien nog even in bad, verhaaltje voorlezen op bed en dan lekker onder de wol. Dit vaste slaapritueel helpt het lichaam om lekker te kunnen slapen. Ook tieners en volwassenen hebben baat bij een vast slaapritueel. Doe bijvoorbeeld een paar ontspannende yoga-oefeningen, neem een warm bad, mediteer of lees een boek.
• Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op, ook op vrije dagen.
  Regelmaat zorgt ervoor dat je kwaliteit van slapen aanzienlijk vooruit gaat.
• Blijf bewegen.
  Sporten is belangrijk voor een goede nachtrust. Doe dit bij voorkeur niet te kort voordat je naar bed gaat. Wandelen, fietsen, zwemmen, fitness… het maakt eigenlijk niet uit wat, als je maar iets doet.
• Kun je niet slapen? Ga dan het bed uit en blijf niet liggen piekeren. Lees liever een boek, schrijf je zorgen op en drink een kopje kruidenthee.

Melatonine: slaaphormoon

Als het buiten donker wordt, wordt er in de hersenen melatonine aangemaakt. Melatonine is ons slaaphormoon wat het seintje geeft om naar bed te gaan. Vaak negeren we dat seintje, waardoor we ‘over de slaap’ heen kunnen komen. Daarnaast verstoord kunstlicht en blauw licht van schermen de aanmaak van melatonine in de hersenen. Dit zorgt ervoor dat je moeilijker in slaap komt. Er zijn voedingssupplementen waar melatonine in is opgenomen. Deze vorm van melatonine werkt hetzelfde als het stofje dat je lichaam zelf maakt. Het stimuleert deze aanmaak, waardoor je dus beter in slaap kan vallen en gemakkelijker dieper slaapt. Producten met hopextract, kamille-extract en extract van citroenmelisse kunnen daarnaast ondersteuning bieden om goed in te slapen en vooral door te slapen.

Slaap lekker!

Informatie
De aangeboden informatie wordt door onze redactie geschreven verworven, en verwerkt in samenwerking met een netwerk van professionele deskundige bronnen en tekstschrijvers. Neem bij complicaties contact op met een deskundige.

Bron: Redactie, Mayoclinic.org, Healthline.com.